koepelsengewelvenuitrenaissanceenbarok-iziit.docVIP

Koepels en gewelven uit Renaissance en Barok Meerschalige koepels: 2-schalig Fillipo Brunelleschi, Het Florentijnse experiment, 1420-1436 Hoog en groot! Compleet nieuwe structuur omwille van afmetingen In Watkin: gotisch, omwille van ribben Waarom? Voorgeschiedenis: (bv: Pisa, Duomo, ca. 1100) Toscaanse context: grote koepelstructuur op kruising Ovalen koepel 5 beukig schip 3 beukig transept Koepel niet verpakt aan de buitenkant: koepelgewelf zichtbaar maken (bv: Siena, Duomo, ca. 1225) Kruising verbreden Qua maatvoering niet perfect Aantal verwarrende pijlers (staan niet meer in de rij) Koepel groter willen maken dan kruising ( Koepel meer belang krijgen ( (bv: Firenze, Duomo, ca 1300) Firenze werd machtiger en wou dus ook een duomo (= macht) 1e project: Arnolfo di Cambio Nog groter Koepelruimte = breedte van het schip Koepel even groot als heel de kruising( Bijna: centraalbouw (koepel primeert) waar schip wordt opgezet Klaverblad van 62 el diameter Schip van 4 travee?n met plafond (niet overwelft)( Enorme gewelven zijn niet echt de mode in Firenze Begonnen met de uitvoering, maar niet volgens de gewoonlijke werkwijze: West naar Oost (ipv Oost naar West) Pest breekt uit vanaf 1348 en de werf blijft stilliggen 2e project: (Na pest) Projectwijziging van Andrea Orcagna, Francesco Talenti, e.a. Schip van 4 travee?n (1367) met gewelf (1357) Pijlers afgebroken Nieuwe pijlers die een gewelf kunnen dragen Zwaardere pijlers ( Schip overwelft Florentijnen zien het groot: nog groter! Groter octagon Koepelruimte breder dan het schip= Accentverschuiving Koepelkerk met schip aan (geen longitudinaal plan meer) Klaverblad van 72 el diameter (1367) = 47m op diagonaal Dan moet het plots ook hoger Tamboer (8-hoek) ertussen Cirkelvormige vensters (na 1367) Koepel: 67m tot 92m Technisch probleem: Hoe dit bouwen? Normaal: eerst houten constructie maken Niet genoeg hout Hout niet stijf genoeg om heel de tijd te blijven staan tot kalkmortel droog is Wedstrijd uitgeschr